Pompy ciepła są efektywnym i ekologicznym systemem ogrzewania pomieszczeń i podgrzewania ciepłej wody użytkowej. Konstrukcja pomp ciepła umożliwia pozyskanie ciepła ze środowiska naturalnego, a następnie wykorzystanie go do ogrzewania. Ogrzewanie domu pompą ciepła polega na wykorzystaniu energii odnawialnej zgromadzonej w glebie, wodzie czy powietrzu i zamianę jej na ciepło.
Pompy powietrze–woda – do ogrzania pomieszczeń i podgrzania wody wykorzystują ciepło zawarte w powietrzu atmosferycznym lub wentylacyjnym.
Pompy solanka–woda – źródło poboru ciepła stanowi grunt powierzchniowy, który dostarcza energię cieplną do instalacji wewnętrznej. Czynnikiem grzewczym jest solanka, która jest odporna na zamarzanie. Przy tego typu pompach możliwa jest instalacja dwóch systemów. Pierwszym są pionowe sondy gruntowe, należące do najbardziej stabilnych źródeł ciepła. Wkopywane są w ziemię na głębokość do 100 m. Drugim systemem są płaskie kolektory, gdzie sondy wkopywane są poziomo prawie 1,5 m pod ziemię.
Pompy woda–woda – ciepło, którym ma być ogrzewane pomieszczenie lub woda użytkowa pobierane jest z wody gruntowej. Warunkiem efektywności działania takiej pompy jest odpowiedni pobór wody ze studni zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, a zastrzeżeniem konieczność posiadania zezwolenia kompletnego urzędu gospodarki wodnej.
Efektywność instalacji jest uzależniona nie tylko od jej budowy, ale również warunków, w jakich funkcjonuje. Przy lokalizacjach, gdzie występują niskie temperatury porą zimową wskazane jest użycie pompy, której źródło stanowi woda gruntowa, zaś w przypadku lokalizacji z wyższą średnią temperaturą zimą możliwe jest użycie pompy ciepła, której źródłem jest powietrze.
Skuteczność działania pompy ciepła określa się współczynnikiem wydajności grzejnej COP, którym jest stosunek otrzymanej ilości ciepła w skraplaczu do zużytej energii napędowej. Niektóre urządzenia można wykorzystać również jako klimatyzator w porze letniej, dzięki czemu wydajność pompy wzrośnie.
Zróżnicowanie oferowanych konstrukcji pozwala dostosować wybór urządzenia do oczekiwań technicznych i cenowych inwestora. Na koszty związane z nabyciem pompy ciepła składają się koszty zakupu i instalacji tego urządzenia, a także w dalszym okresie koszty związane z jej użytkowaniem. Cena poszczególnych typów uwarunkowana jest od wielu czynników, takich jak: zakres mocy pompy, materiałów, które zostały użyte do jej wykonania, obecność i pojemność zasobnika ciepłej wody użytkowej czy producenta urządzenia.